Tam 60 gündür karantinadayız…
Karantinanın kelime anlamını çözdük, harf harf sindirdik… Çekirdek aile 7*24 beraber tam 60 gün geçirdik…
Okul yok, spor faaliyetleri yok, arkadaşlara oyun oynamalara gitmek yok (tamam tamam, kabul ediyorum, bu kuralı çiğnediğimiz birkaç günümüz oldu) , restoran-kafeler kapalı, magazalar kapalı, sadece marketler ve eczanaler açık, onlara da girmek bile istemiyoruz, korkumuzdan… Sarılmak yok, öpüşmek yok, yakın mesafe kaynaşmak yok…
Korona sayıları neyi ifade ediyor?
Pek çok site değişik görsellerle Korona pandemisinin resmini anlık olarak yayımladı. Benim en güvendiğim site worldometers oldu. Bir ara kısa yollarımda tanımlı olan siteyi, saatlik kontrol ediyordum, baktım iyice paranoyak oluyorum, kendimi kısıtlamaya başladım.
İsviçre dünya üzerinde neredeyse 4milyona yaklaşan teşhis konmuş vaka sayısı içinde 30.000 vakaya sahip. Bir dönem İsviçre gibi küçük bir ülkede sayılar çok hızlı artıyor diye fazla panik olduk hepimiz, ancak daha sonra bu sayıları okurken önemli olan başka faktörler olduğunu öğrendik. Mesela teşhis edilmiş vaka sayısı aslında yapılan test sayısı ile doğrudan ilgili. Daha fazla test yapan ülke, daha fazla sayıda vaka tespit edebildi.
Bu durumda ikinci önemli faktör girdi devreye, tamam teşhis edilmiş vaka var, ancak ülkenin sağlık sistemi bu teşhis edilmiş vakalar ile nasıl ilgileniyor, kaçı yaşıyor, kaçı ölüyor. İşte bu noktada İsviçre alkışlanacak boyutlarda bir başarıya imza attı, çünkü tespit edilmiş vakalardan 26.000 tanesini yani hastaların 86%’sını iyileştirdi. Mesela Türkiye’de bu oran şuanda 60%’larda…
Karantinadan çıkış planı
Hükümet kademeli olarak açılımlar olacağını daha Nisan ayının 2. haftasında duyurmuştu ve bana çok ilginç gelse de ilk olarak hobi marketlerini, çiçekçileri ve kuaförleri açtı. Daha açılacağının haberi geldiğinde, kuaförlerde 3 haftalık bekleme sıraları oluşmuş.
Açılımın 2. dalgası ise çok daha büyük. 11 Mayıs 2020 Pazartesi günü itibariyle 60 günlük aradan sonra İsviçre’de kreşler- ilk ve orta okullar yeniden açılıyor. Aynı zamanda tüm mağazalar yeniden faaliyete geçiyor.
Açılımın son dalgası ise 8 Haziran’da olacak ve meslek okulları, yüksek okullar ve hayvanat bahçeleri açılacak. Şuanda şirketlerde toplantı konusuyla ilgili en fazla 5 kişinin aynı alanda bulunabilmesi gibi tedbirler var, bu tedbirler de 8 Haziran’dan sonra genişletilecek.
Kantonlar arası farklılıklar
İsviçre, 26 ayrı kantona ayrılmış durumda. Bu kantonlar 4 ana bölgeden oluşuyor: Zurih’in içinde olduğu Alman kantonu, Cenevre’nin içinde olduğu Fransız kantonu, Ticino’nun içinde olduğu İtalyan kantonu, bir de küçük bir Roman kantonu mevcut. İşte bu sebeple 8.5 milyonluk küçücük ülkenin 4 ayrı resmi dili var.
26 ayrı kantona ayrılmış olan İsviçre’de, her bir kantonun ayrı yasası, kanunları bulunuyor. Kantonlar ise komünlerden oluşuyor ve komün-kanton ve federal devlet olmak üzere üç seviyeli idareler İsviçre’yi oluşturuyor.
İsviçre parlementosu 11 Mayıs’da ilk ve orta okullar açılacak dedikten sonra her bir kanton kendi kurallarını belirleyecek dedi, hal böyle olunca da küçücük ülkede bir semtten bir semte başka başka uygulamalar oldu.
Büyük pencereden bakacak olursak
Bazı kantolarda okullar 2 gün açılıyor. Çocukların yarısı Pazartesi-Salı, diğer yarısı ise Perşembe-Cuma okula gidecek. Çarşamba ise tatil. Okula gidilmeyen günler, ev ödevleri ve projeler verilecek.
Bazı kantonlarda okullar çocukları sabahçı-öğlenci diye böldü. Çocukların yarısı sabahtan, diğer yarısı ise öğleden sonra gidecek.
Bazı kantonlar 4 gün okul, 1 gün tatil kararı aldı.
Bizim yaşadığımız Kanton Schwyz ise okulları tam olarak açmaya karar verdi. Hatta bununla birlikte bir adım daha ileri gitti ve belediyeye bağlı müzik okulunu da açıyorum dedi. Müzik okulu açılınca ona bağlı dans okulları da açılma iznini almış oldu. Dolayısıyla Zeynep haftada 2 gün severek gittiği dans okuluna devam edebilecek.
Ancak diğer taraftan gölün hemen karşısında bulunan, arabayla 10 dakika da gittiğimiz St Gallen kantonu spor faaliyetlerini kademeli olarak başlatma kararı aldı, çocukları gruplara ayırdı. Can’ın haftada 3 günlük buz hokeyi antrenmanı 1 güne düşürüldü.
Bazı kantonlar 11 Mayıs itibari ile şirket çalışanlarına evden çalışmayı bitirdi ve ofise dönün çağrısı yaptı, ancak eşimin şirketinin bulunduğu Kanton Glarus, 8 Haziran’da dedi.
Buarada bunları yazarken kafanız karışmış olabilir, ancak Kanton Zurih, Kanton Schwyz, Kanton St Gallen, Kanton Glarus birbirine 20 dakika mesafede kantonlar, yani İstanbul’da Sarıyer-Beşiktaş arası 5 farklı kanton değiştirdiğinizi düşünebilirsiniz. Zaten bu ülke bir ucundan diğer ucuna arabayla 3 saatte gidilebiliyor 🙂
Okullar açılıyor ama nasıl?
Gel gelelim okula başlıyoruz ama nasıl başlıyoruz… Bu da ayrı bir konu. İsviçre hükümeti zorunlu eğitimin başladığını, bu eğitimden mahrum bırakılan çocukların ailelerine kanton tarafından belirlenecek para cezası uygulayacağını söyledi.
Bugün okulumuzdan tam 7 sayfalık bir uyulması gereken kurallar listesi aldık. Özetle şu şekilde önlemler koyuyorlar:
- Her sabah zorunlu ateş kontrolü yapılacak. Ateşi 37.8’in üzerindeki çocuk okula alınmayacak, gün içerisinde ateşi yükselirse mutlaka okuldan alınacak.
- Dersler sınıflarda çocuklar arasında mesafe koymadan okutulacak.
- 2 metre mesafe kuralı çocuklar arasında uygulanmayacak ancak ailelerin çocukları alıp bırakırken birbirlerine 2 metreden fazla yaklaşmamasının altını çizmişler
- Tüm veli görüşmeleri ve öğretmen toplantıları online yapılacak
- Tüm okul gezileri, mezuniyet ve diğer partiler iptal
- Servisler çalışmayacak, çocuklar okula arabayla bırakılabilecek ancak veliler arabadan inmeyecek
- Çocukları okuldan alan aileler okul sınırlarından içeri girmeyecek.
- Uzun kollu ve uzun pantalon giyilmesi zorunlu.
- Gün içerisinde defalarca el yıkanacak, bu konuyu öğretmenler organize edecek.
- Her 45 dakikada öğrenciler dönüşümlü olarak dışarı çıkarılacak sınıflar havalandırılıp, dezenfekte edilecek
- Yüz maskesi oksijeni azalttığı için kullanılmayacak
- Okul sonrası sosyal aktivite dersleri açılıyor ancak futbol, karate, aikido gibi yakın temas oluşturabilecek okul sonrası faaliyetleri iptal.
Tarihin nasıl devam edeceğini hiçbir zaman bilemeyecek olmanın verdiği şaşkınlık içindeyiz. Dün açıklanan kurallar sonrası düşmeye başlayan onlarca maili okuyup anlamaya, pazartesi gününden itibaren bizi neler bekliyor hissetmeye çalışıyorum.
Sanki bir şalter vardı kapattık ve 60 gün sonra açıyoruz yeniden… Hiçbirşey olmamış gibi…
Şaşkınlığımı mazur görün ne olur, dünden beri sudan çıkmış balık gibiyim, kendi kendime sorup duruyorum, eee ne oldu yani şimdi, bitti mi herşey?
