Allah’ım Türkiye’de çok çektirdin bana… Burada umarım tecrübe sahibi yapmazsın beni diye çıktım yola… Ama yine kötü bir başlangıçla başladık…
HK’da bol bol Filipinli ve Endonezyalı bakıcı var. Devletin belirlediği minimum ücret 4.210hkd(yani 540 usd), eğer evde sizinle yemek yemesini istemiyorsanız veya kendisi sizinle yemek yemek istemiyorsa yaklaşık 1.000hkd(yani 130 usd) daha veriyorsunuz, kendi yemek alış verişini kendisi yapıyor, kendi pişirdiğini kendisi yiyor. Tabi tecrübe arttıkça fiyatın 300-500 hkd kadar arttığı durumlar olabiliyor.
Ama iş bu kadar kolay değil tabi. 4 tip durum olabiliyor.
1)Filipinden gelmek isteyenler: bunların işlemleri zor ve yorucu, ayrıca sözleşme imzalandıktan sonra yaklaşık 8-10 hafta arasında sürüyor bir Filipinlinin buraya gelmesi. Ajansla çalışmak gerekiyor, çünkü hem burada işlemlerin takip edilmesi hem de Filipinlerde ajansla devlet işlerinin yapılması gerekiyor. Dolayısıyla biz bu işe girişmedik, şuanda HK’da olan bakıcılara yoğunlaştık.
2) Filipinlerden yeni gelmiş olanlar: bu grup çok kalabalık, ama o HK’a yabancı biz yabancı, bu iş zor olur diye düşündük. Yani en azından market nerde, pazar nerde, metroya nasıl binilir inilir, bilen biri olsun istedik.
3) HK’da çalışırken herhangi bir sebeple 2 yıldan önce kontratı bitenler( işveren bitirmiş olabilir veya işçi bitirmiş olabilir). Bu durumda 4 özel durum var, eğer durum bu 4 özelden birine girmiyorsa, kadın sizinle sözleşme imzalamış olsa bile, kontratın fesh edildiği immigration office’e bildirildikten 14 gün sonra ülkeden çıkması gerekiyor. Kadının geri gitmesi gelmesi süreci 6/8 hafta sürüyor.
Ama eğer fesih sebebi bu 4 sebepten biri ise bu durumda ülkeden gitmesine gerek olmadan sanki bitmiş kontrat gibi, yeni işverenle sözleşme imzalayıp, hayatına burada devam edebiliyor.
4) 2 yıllık sözleşmesi bitenler (en kıymetli grubumuz): bir işverenle sözleşme imzalandıktan sonra 2 yılın tamamlanmasına 1 ay kala, uzatılmasına karar verilip uzama işlemleri başlatılıyor, veya işveren/işçi devam etmemey ve ayrılma tarihine karar verebiliyor( en geç 2 yıllık sürenin bitişine kadar olabilir). Bu durumda artık helper boşta oluyor ve istediği yeni bir işverenle sözleşme imzalayabiliyor. İşte bu sebeple bunlar en kıymetli grubumuz diyorum, çünkü hem HK’u biliyorlar, hem de yeni işverenle sözleşme imzalandığında ülkesine gitmelerine gerek olmuyor, hem de immigration office işlemleri o kadar düz ki, ajans bile bizimle çalışmanıza gerek yok, helper kendisi yapabilir diyor. Dolayısıyla biz de pek çok insan gibi bu gruptan birilerine bakıyoruz günlerdir.
Bakıyoruz, geliyorlar, görüşüyoruz, çok mülayım ve iyi davranıyorlar, ayrıldıktan birkaç saat sonra ‘sorry ma’am’ diye başlayan, başka bir işverenle anlaştım mesajı geliyor. Ajansların söylediğine göre biz 2 çocuklu olduğumuz için zor aile kategorisindeyiz. Daha cok tek çocuk+köpek, veya yaşlı bakımı istiyorlarmış.
Aslnda yasal olarak evde kalmaları zorunlu, ancak pek çoğu bize akşamları kendi evinde kalmak istediğini söyledi( ama bu bizim tercihimiz değil). Ayrıca part time çalışanlar felan da var.
Peki bakıcı nereden aranır. Tabi ki en kolayı ajansdan aranır, bence bu konuda en doğru adres Fair employment agency; ben kendileri ile bir sözleşme imzalamamış olmama rağmen o kadar yardımcı oldular, her soruma o kadar uzun uzun cevap verdiler ki, gerçekten ben eğer bir ajansla çalışacak olsam onlarla çalışırdım. Ama kendileri bana ısrarla ajansla çalışmama gerek olmadığını çünkü formları bizim dolduracağımızı, helper’ında kendisinin başvuru yapması gerektiğini söylüyorlar.
Bence en doğru bakıcı arama adresi facebook’da Hongkong moms grubu, insanlar oraya hem helper arıyorum diye ilan bırakabiliyor, hem de özellikle expat aileler giderken bakıcılarıyla ilgili referanslı ilan yayınlıyor, tabi bu durum 3’de anlattığım ‘relocation’ durumuna girdiği için bu kişiler de kıymetli oluyor(hele ki bir expat ailenin yanında çalışmış ve ondan referans almış kişiyse) ve taliplileri çok oluyor. Biz bu siteden 3 kişiyle görüştük, 3’ü de ertesi gün bize başkasıyla anlaştım diye döndü 🙂
Başka bir sitede facebook hongkong domestic helper job sayfası. Buraya siz ilan veriyorsunuz, adaylar size mesaj bırakıyor, ben bir ilan yazdım en az 50 kişi ilgileniyorum diye mesaj yazdı, ama bunlar içinde de durumu uygun birin bulmak çok ama çok zor. Biz henüz sözleşme imzalamamış olduğumuz helper’ı buradan bulduk. Adı Gina, 26 yaşında, 2 yıldır burada, ve çinli bir aileyle yaşıyor, aile hiç ingilizce bilmediği için kontratı bitince ayrılmak istiyor. Aslında aileden referans check felan yapamamış durumda olduğumuz için biraz risk alıyoruz, ama ne bileyim ben konuşunca içim ısındı bu kıza, inşallah hislerimde yanılmam, çocuklarıma iyi bir abla olur bu kız.
Peki gel gelelim helper’ı bulduk, işlemleri nasıl yapacağız. Öncelikle, immigration office’e gidip 2.katta ‘forms’ yazan deske gidip sarı föyü almak gerekiyor. Lazım olan herşey onun içinde var, tüm formlar ayrıntılı bilgiler. O katta bir de ‘enquiries’ diye bir bölüm var, eğer sorunuz varsa sıraya girip oraya sorabiliyorsunuz.
Formların doldurulması ve imzalanması gerekiyor.( 4 set halinde standart employment contract), bizim dolduracağımız form, helper’ın dolduracağı form. Ayrıca bir de bir önceki işvereni ile karşılıklı imzalayacağı release letter. ( bu o dosyada yoktu, ben bunu ‘enquiries’ bölümünde sorularımı sorduğum adam verdi bana).
Bu release letter’da son iş gününün( en geç 2 yıllık sürenin bittiği gün) olarak yazılması gerekiyor. Süre bitmesine 10-15 gün kala da yazılabilir, ancak bu durumda erken bitirmeyi isteyen taraf diğer tarafa ihbar tazminatı gibi birşey ödeyebilirmiş.
Bu da bana sevgili fair employment agency’nin yolladığı finished contract helper için yapılması gerekenler listesi.
Peki gel gelelim biz ne yaptık, HK moms ve diğer bahsettiğim sitelerden önce denedim şansımı referanslı adayları check ettim, bir süri görüşme yaptım, hepsi yes ma’am deyip durdu ne dersem, ama ertesi gün arayıp başka yerle anlaştım dedi, çinkü biz 2 çocuklu bir aileyiz, pek çoğu ( özellikle referanslı olanlar tek çocuk istiyor), sonra facebook’dan birini buldum( başka birinin postunun altına iş bakıyorum yazan bir kız), buluşalım dedim, buluştuk, benim kıza içim çok ısındı, 26 yaşında bekar, filipinlerde okuyan 2 tane kardeşine bakmak için çalışıyormuş, kaldığımız service apartmana geldi ve çocuklarla tanıştı onları çok sevdi, 2 yıldır buradaymış ve Çinli bir aile ile çalışıyormuş, ama Çinli aile hiç ingilizce bilmediği için onlardan ayrılmak istiyormuş( kız sadece haftada 2 kere çocuklara ingilizce dersi için gelen özel öğretmene diyeceklerini diyerek aileyle anlaşmaya çalışıyormuş), görüştüğümüzde neredeyse Ağustos sonuydu ve 10 Eylülde kontratı bitiyordu, gayet güzel bir zamanlama oldu, tüm evrakları hazırladık ve Gina immigration office’e gitti, ancak SÜPRİZ! Immigration office Gina’nın bizde çalışması için vizeyi 5 Ekim’e verdi, ve o tarihe kadar çalışamazsın dedi 🙁 ben tabi ki de bir Türk olarak, ya saçmalama gel başla, kim bilecek dedim, ama kızcağız çok korktu başımıza bela alırız dedi, ve bende 1-2 ajansla konuştum, onlarda sakın böyle birşey yapmayın random check yaprlar, yakalanırsanız kızı sınırdışı ederler, size ise paraya döndürülemez hapis cezası var dediler ( yok artık dedim ama yine de riski alamadım) ve sonuç olarak 5 ekim olmasını bekliyoruz, birkaç kere çok acil işim oldu ve Gina’ya gel demek zorunda kaldım, birkaç saat çocuklara bakmama yardım etti, çok yumuşak başlı ve uyumlu bir kız, umarım Allah utandırmaz ve sonuna kadar böyle devam eder.
